راهنمای انتخاب دوربین مناسب: عکاسی منظره در این مجموعه قصد داریم به صورت موجز و کاربردی موضوع را از دیدگاه خاص شیوه های مختلف عکاسی ببینیم. و از این نقطه نظر به بیان نکاتی در خصوص اصول کار و ریزه کاری های انتخاب دوربین بپردازیم. آنگاه در کنار برخی مثال های تصویری، برای نمونه برخی مدل های مناسب آن کار را هم لیست کنیم.

به دنبال چه هستیم؟
پیش از هر چیز، هنگامی یک دوربین ویژه عکاسی از مناظر و چشم اندازها می خریم، به دنبال لنزی با زاویه باز و حالت عکاسی با اولویت دیافراگم یا aperture priority هستیم. هر چیز دیگر، از جمله قابلیت پانورامای خودکار و... می تواند جذاب باشد، اما اصلا ضروری نیست.

لنز با زاویه باز (Wide angle)
زاویه دید یک لنز با میلیمتر مشخص می شود. اعداد کوچکتر، نشانگر زاویه دید بازتر هستند. لذا یک لنز کاملا جمع و جور کیت 55-18 میلیمتر روی یک دوربین dSLR معمولا نسبت به لنز 200-28 میلیمتر دوربین کامپکت تان، دامنه بیشتری از صحنه را پوشش می دهد. در اینجا از عبارت "معمولا" استفاده می کنیم، زیرا در عمل برای مقایسه این دو به کمی عملیات ریاضی نیاز دارید.

همان طور که در قانون شماره نوزده گفتیم، تمامی فاصله های کانونی بر اساس مرجع، که یک فریم ۳۵ میلیمتری فیلم است، سنجیده می شوند. لذا از نظر مقایسه، تعداد کمی از دوربین ها چنین سنسور تصویری دارند، و شما لازم است فاصله کانونی لنز را در یک ضریب مشخص ضرب کنید. این ضریب، همان نسبت اندازه سنسور دوربین شما به فریم ۳۵ میلیمتری است. این ضریب به عنوان فاکتور کراپ (crop) شناخته می شود.

اغلب دوربین های dSLR ارزان قیمت از سنسورهایی به اندازه فیلم های نگاتیو Advanced Photo System Classic یا APS-C بهره می برند. این سنسورها معمولا 1.5x کوچکتر از فریم ۳۵ میلیمتری هستند، لذا برای اندازه گیری کارایی مناسب لنز، باید فاصله کانونی آن را در ۱۵۰ درصد ضرب کنید. پس لنز ۱۸ میلیمتری تان، همانند یک لنز ۲۷ میلیمتری کارایی دارد. پس باز هم زاویه دید آن بازتر از زاویه ۲۸ میلیمتری دوربین کامپکت مورد مثال است.

هنگام فروش دوربین های کامپکت ببین و بگیر، بسیاری از کارخانه ها، این محاسبات ریاضی را برای شما انجام داده اند و نتایجی که به عنوان مشخصات روی جعبه درج می کنند، بر اساس اندازه سنسور دوربین است. لذا نیازی نیست شما فاصله کانونی آنها را دوباره محاسبه کرده و به دنبال اندازه سنسور و ضریب تبدیل آن باشید.

دیافراگم و عمق میدان

در عقب لنز تعدادی تیغه را خواهید یافت که باز و بسته شدن شان می تواند میزان نور عبوری را کنترل کند. همچنین اینها می توانند برای تنظیم میزان نوردهی هم به کار رفته و به شکل موثری عمق میدان تصویرتان را کنترل کنند.

عمق میدان در واقع توصیف کننده فاصله میان نزدیک ترین و دورترین اشیائی است که در فریم عکس شما هنوز فوکوس بوده و کاملا واضح اند. بنابراین یک عمق میدان کم، برای عکس های پرتره عالی است. جایی که شما می خواهید تنها چهره سوژه تان واضح و شفاف باشد و اطراف او به شکل ملایمی تار شود. هنگامی هم از مناظر و چشم اندازها عکاسی می کنید، دقیقا هدفی عکس این دارید: تا جایی ممکن، بهتر است تمام فریم عکس شما در فوکوس دوربین بوده و واضح باشد. که با تنگ کردن دیافراگم به این هدف خواهید رسید.

بر روی دوربین به دنبال حالت یا mode عکاسی A ،Av یا Aperture Priority باشید و با استفاده از تنظیمات دوربین، آن را روی بالاترین میزان ممکن قرار دهید. این میزان (همان عدد f) اندازه ورود تیغه ها به ناحیه باز لنز را کنترل می کند که اجازه عبور نور و رسیدن آن به سنسور را می دهند. اعداد بالاتر، نشانگر ورود بیشتر تیغه ها به این محدوده هستند. و هر چه آنها بیشتر وارد محدوده شوند، دیافراگم کوچکتر می شود. دیافراگم کوچک تر و بسته تر هم به این معنی است که صحنه شما بیشتر در فوکوس بوده و واضح تر خواهد ماند.

برای عکاسی از مناظر به دنبال دوربینی باشید که حداقل دیافراگم f/8 را به شما پیشکش کند. در صورتی هم به f/22 نزدیکتر شوید، بهتر خواهد بود. همان طور می دانید، معمولا شرکت ها هنگام درج اطلاعات دیافراگم روی لنزها و دوربین ها، کمترین عدد دیافراگم دوربین، یا کمترین عدد دیافراگم لنز در حالت واید و تله فوتو را درج می کنند، مثلا: f/3.5-f/5.9. بنابراین جهت پیدا کردن بیشترین میزان آن لازم است با دقت بیشتری، جزئیات کامل مشخصات آن را مطالعه کرده و گاهی دوربین را از نزدیک دیده و با آن کار کنید.

لیست آرزوهای دوربین عکاسی ویژه منظره:

* دیافراگم تا حد ممکن بسته
* حالت عکاسی اختصاصی اولویت دیافراگم (Av)
* لنز زاویه باز یا Wide-angle

دوربین های پیشنهادی:

-Pentax Optio VS20
-Fujifilm X10
-Panasonic Lumix DMC-TZ30
-Panasonic Lumix GX1

نکات آموزشی:

با افزودن برخی جزئیات به پیش نما (منظر جلوی عکس - foreground) در منظره ها، به آنها جذابیت بصری بیشتری ببخشید. در تصویر این قلعه اسکاتلندی، سنگها چنین وظیفه ای بر عهده دارند. دیافراگم را کوچک نگهدارید (عدد دیافراگم را روی بالاترین مقدار ممکن تنظیم کنید) تا بیشترین عمق میدان ممکن را داشته باشید. در این حالت هم سوژه و هم جزئیات نزدیک تر در فوکوس باقی خواهند ماند.

برخی سوژه ها، مانند این کوه ها، هرگز در قاب عکس شما نمی گنجند. با کمی خویشتن داری این حقیقت را پذیرفته و به قاب عکس تان اجازه دهید تا آنها را برش دهد. در اینجا عکاس بر روی سطح دریاچه تمرکز کرده است و به جای به تصویر کشیدن کل کوه ها، با دقت به ابعاد پر هیبت آنها اشاره می کند که در پشت مرزهای عکس امتداد یافته اند.

با استفاده از ثبت و همگرایی خطوط برای جلب توجه چشمان بینندگان در امتداد تصویر، سعی کنید آنها را در سفر پر ماجرای تان با خود همراه کنید. شاید نتوانید همه را با خود همراه ببرید، اما یک نگاه به دورترین نقطه این پل و دیدن دامنه ای سر سبز و پوشیده از زیبایی، هر چشمی را مجذوب خود خواهد ساخت. عمق میدان کم، عناصر نزدیکتر (همچون دیواره های پل) را مقداری تار کرده و کم اهمیت می سازد، لذا ما در نگاه اول متوجه آنها نمی شویم.

حتی کوچکترین و کم اهمیت ترین سوژه ها هم به کمک یک بازتاب ساده، می توانند تبدیل به موضوعی خاص و ویژه شوند. این اسکله کوچک قایق ها از هر زاویه دیگری کاملا غیر قابل توجه و تقریبا بی اهمیت جلوه می کرد. اما با عکاسی از درون آب، دکل ها و طناب ها (و جرثقیل سمت راست) با انعکاس خود درون آب، تصاویر جذابی خلق کرده اند.

از منظره مورد نظرتان هنگام صبح یا در غروب عکس بگیرید تا بتوانید سایه های بلندی خلق کنید. اینجا می بینید نور کم خورشید به تصویر بافت بیشتری داده و جلوه خاصی به برگ های روی زمین و بلوط ها بخشیده است. فقط مواظب باشید مستقیما به آفتاب نگاه نکنید.

آسمان های بزرگ می توانند به اندازه منظره ای که در بر گرفته اند، جذاب و فریبنده باشند. به خصوص هنگامی آسمان با ابرهای زیبا، صاحب بافتی خارق العاده هم شده باشد. در صورتی از دوربین dSLR استفاده می کنید، اضافه کردن یک فیلتر پولاریزه در جلوی لنز می تواند کمک خوبی برای تاکید بر رنگ آبی آسمان باشد.